En na hen, de vloed. De ‘zonen van God’ in Genesis 6,1-4

Door Hans Debel in EZRA Bijbels tijdschrift 14: juni 2012

De zogenoemde ‘oergeschiedenis’ (Genesis 1-11), het eerste boek van het tweeluik dat aan het oorsprongsverhaal van het volk Israël in het boek Exodus voorafgaat, bevat niet alleen de iconische verhalen over de schepping en de vloed. Wie haar als geheel doorleest, stoot er tevens op de korte episodes over Kaïn en Abel en de toren van Babel, de uitgesponnen geslachtslijsten van Adam en Noach, een bevreemdende uitweiding over hoe een dronken Noach zijn kleinzoon vervloekt… en enkele ogenschijnlijk geïsoleerde verzen over de ‘zonen van God’ die bij mensenvrouwen een geslacht van reuzen verwekken. Waar komt deze vreemde traditie vandaan, en hoe is zij in het boek Genesis terechtgekomen? Het verhaal over de ‘gevallen engelen’ uit één van buitenbijbelse boeken op naam van Henoch – volgens Genesis 5 de overgrootvader van Noach – biedt stof tot nadenken.

[..]

Als één van de meest mythologisch getinte passages in de Bijbel spreekt Genesis 6,1-4 tot de verbeelding, en dit niet alleen omdat deze passage over ‘zonen van God’ handelt. Uit andere joodse geschriften uit de laatste eeuwen voor onze jaartelling, in het bijzonder 1 Henoch, blijkt dat er een invloedrijke traditie bestond over de ‘gevallen engelen’, die het kosmische evenwicht uit balans brengen door een halfgoddelijk nageslacht van ‘reuzen’ te verwekken, dat slechts door een allesomvattende vloed kan worden uitgeroeid. Net voor het zondvloedverhaal zinspeelt de bijbelse tekst op uiterst beknopte wijze op het bestaan van deze traditie, maar vemijdt daarbij om een verband tussen de reuzen en de vloed te suggereren, omdat in de bijbelse voorstelling de oorzaak van de vloed enkel en alleen in de slechtheid van de mensen gezocht moet worden.

De volledige versie van dit artikel kan u terugvinden in EZRA Bijbels tijdschrift 14: juni 2012, verkrijgbaar voor €5, incl. verzending, door overschrijving op rekeningnummer BE98 1237 7805 2493 ter attentie van de Vlaamse Bijbelstichting, met vermelding van ‘Ezra14′.
 
Leden van de Vlaamse Bijbelstichting krijgen het recentste nummer van EZRA om de drie maanden gratis opgestuurd.
→ Ontdek alle voordelen van het VBS lidmaatschap.