‘Je hebt mijn hart verwond’: Hooglied in beeld

Door Barbara Baert in EZRA Bijbels tijdschrift 1: maart 2009

Geselecteerde fragmenten

Wellicht is Hooglied of Canticum canticorum één van de meest bijzondere teksten die de Bijbel heeft overgeleverd. Het lied evoceert de liefde tussen man en vrouw, en laat de lezer met zijn sensuele beeldtaal niet onberoerd. Ontstaan in een Semitische voedingsbodem, maar tijdloos van inhoud, drong Hooglied ook door in de westerse cultuurgeschiedenis. Deze bijdrage gaat in op de visuele sporen die Hooglied in de kunstgeschiedenis heeft nagelaten. De invloed komt tot een hoogtepunt tijdens de late middeleeuwen, wanneer Hooglied een belangrijke rol gaat spelen in de mystieke devotie.

[..]

In de oecumenische synode van Constantinopel (553) wordt de allegorische lezing van Hooglied aanvaard als de enige othodoxe. Zo wordt al tijdens de vroegste middeleeuwen de basis gelegd voor de allegorie tussen bruid en bruidegom, tussen de ziel en God. De kerk was erin geslaagd om elke wereldse of erotische intentionaliteit van Hooglied te weren en het als een exemplum van de geestelijke liefde tussen Christus en zijn kerk voor te stellen.

[..]

Een treffend voorbeeld van de mystieke ervaringswereld van en voor vrouwen waarbinnen Hooglied een voedende rol speelt, zijn de Rothschild canticles. Dit kleine devotieboekje van omstreeks 1320 bevat allerlei bijbelcommentaren en liturgische gezangen, gecombineerd met excerpten uit Hooglied.In feite vormen de teksten van deze anthologie meditaties die de lezer moeten begeleiden naar het spiritueel samenvloeien met God.

De volledige versie van dit artikel kan u terugvinden in EZRA Bijbels tijdschrift 1: maart 2009. Dit nummer van Ezra – Bijbels tijdschrift is echter niet meer verkrijgbaar. Recentere nummers van ons tijdschrift kan u terugvinden elders op deze website.
 
Leden van de Vlaamse Bijbelstichting krijgen het recentste nummer van EZRA om de drie maanden gratis opgestuurd.
→ Ontdek alle voordelen van het VBS lidmaatschap.