In memoriam Jan van der Ploeg

Dit artikel verscheen in VBS-Informatie. In 2009, bij het begin van de 40ste jaargang, kreeg het blad een nieuwe vormgeving. Sindsdien verschijnt het onder de naam Ezra – Bijbels tijdschrift.
→ Bekijk de recentste nummers van Ezra – Bijbels tijdschrift.
 
Leden van de Vlaamse Bijbelstichting krijgen het recentste nummer van EZRA om de drie maanden gratis opgestuurd.
→ Ontdek alle voordelen van het VBS lidmaatschap.

Door Frans Van Segbroeck in VBS-Informatie 2004 nr. 3

Wij vernemen dat de bekende Nederlandse bijbelgeleerde J.P.M. van der Ploeg op 4 augustus te Nijmegen overleden is. Hij is 95 jaar geworden en dat verklaart wellicht het feit dat hij voor velen een onbekende geworden is. Hij werd geboren op 4 juli 1909 en specialiseerde zich in de bijbelwetenschap in de beroemde Bijbelschool van Jeruzalem, opgericht door zijn dominicaanse ordegenoot pater Lagrange. Als student kreeg hij daar als een van de eersten een van de pas ontdekte rollen van Qumran in handen en wist de tekst te identificeren als het boek van de profeet Jesaja. Die kennismaking heeft hem sindsdien niet meer losgelaten. Als een van de eersten erkende hij het groot belang van die vondsten. Hij schreef er in 1957 een zeer degelijk en alom gewaardeerd boek over: Vondsten in de woestijn van Juda (Prisma-reeks 246). In 1970 beleefde het boek, dat ook in het buitenland vertaald werd, zijn vierde editie (Aula-boeken 447). In 1959 publiceerde hij de uitgave en de vertaling van de Rol van de oorlog (Le rouleau de la guerre), en hield in datzelfde jaar tijdens de Leuvense Bijbelse Studiedagen een reeks lezingen over Qumran (La secte de Qumran et les origines du christianisme). Ook in de volgende jaren wijdde hij nog wetenschappelijke artikels aan de vondsten van Qumran, o.m. de ‘Psalmen’ van grot 11 (1968 … 1985). Zijn belangrijkste publicatie op dit gebied is de uitgave van de Aramese Targum op Job (11Q10), verschenen in 1971.

Daarnaast danken wij aan deze hardwerkende geleerde een omvangrijk wetenschappelijk commentaar op de bijbelse psalmen: Psalmen uit de grondtekst vertaald en uitgelegd, in de reeks ‘De boeken van het Oude Testament’, 2 delen, 1971 en 1974, een standaardwerk voor ons taalgebied. In dezelfde reeks had hij al commentaren gepubliceerd op de bijbelboeken Spreuken (1952) en Prediker (1953). In 1963 publiceerde hij een voorlopige vertaling van de psalmen voor een breed publiek: De psalmen uit de grondtekst vertaald en van korte inleidingen en aantekeningen voorzien.

Professor Van der Ploeg was van 1951 tot 1979 hoogleraar exegese van het Oude Testament, Hebreeuws en Oud-Syrisch aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij onderhield goede relaties met Leuven en was een trouwe medewerker aan de jaarlijkse Leuvense Bijbelse Studiedagen.